Ervaringen van omwonenden
In Nederland staan er ongeveer 3000 windturbines op land. Een deel van deze windturbines heeft omwonenden. TNO deed onderzoek naar de ervaringen van omwonenden van windturbines.
Tijdens de Dag van de Wind op 16 maart vond er een interview plaats met een omwonende van een windturbine. Het interview kun je terugkijken op de pagina met interviews.
TNO onderzoek Beleving windenergie op land; inzichten uit vier windparken
Wat is onderzocht?
Bij een aantal windparken in Nederland is tijdens de ontwikkeling maatschappelijke onrust, weerstand van de omgeving en veel media-aandacht ontstaan. Hieruit kunnen veel lessen geleerd worden. Daarom heeft onderzoeksbureau TNO voor een aantal windparken die gebouwd zijn onderzoek gedaan naar de beleving van omwonenden. Dit heeft TNO voor, tijdens en na de bouw van de windparken gedaan.
Wat zijn de uitkomsten?
In het onderzoek zijn drie vragen beantwoord:
1. Hoe beleven omwonenden de nabijheid van een windpark?
-
Meerderheid van omwonenden die binnen 3 kilometer van het windpark wonen staan na de bouw redelijk positief tegenover de windparken in hun omgeving. Van één windpark zijn omwonenden negatief na de bouw
-
Omwonenden die binnen 1 kilometer afstand van de windturbines wonen zijn vaker negatief over de windturbines. Er blijkt een verband te zijn tussen de afstand tot de windturbines, de ervaren overlast en de houding naar het windpark: hoe dichter bij, hoe meer overlast men ervaart, hoe negatiever over het windpark
-
Actieve deelnemers aan het bouwproces hebben vaker een negatiever beeld van dit proces
2. Welke factoren beïnvloeden de initiële beleving voor het bouwproces en de huidige beleving van omwonenden van een windpark?
-
De factoren zorgen over het klimaat en houding ten opzichte van de energietransitie beïnvloeden de beleving van het bouwproces en de ervaring van het windpark het meest. Hoe groter de zorgen over het klimaat en hoe positiever men over energietransitie denkt, hoe positiever men is over het windpark
-
Mensen die positief denken over de factor landschappelijke inpassing hebben een positievere beleving van het windpark
-
Mensen die meer overlast ervaren, hebben meer het gevoel dat lusten en lasten van het windpark onrechtvaardig verdeeld zijn, dat er niet goed is nagedacht over landschappelijke inpassing, dat ze minder respectvol zijn behandeld en dat er minder met hun inbreng is gedaan
-
Bij meerdere windparken speelden conflicten uit het verleden een rol, zoals de verbreding van een snelweg, een bouwproject of verschillen tussen twee gemeenten
3. Welke rol hebben de project-specifieke factoren in dit bouwproces?
-
Bewoners voelen zich minder meegenomen als de provincie een grote rol speelde in het proces, omdat ze niet meer met de gemeente in gesprek konden
-
Geluidsoverlast en de norm hiervoor was een belangrijk thema en bron voor weerstand bij alle parken
-
Het vinden van een doel voor het omgevingsfonds vraagt veel tijd, hier moet voldoende ruimte voor zijn
Welke conclusie trekken wij daaruit?
De onderzoekers van TNO hebben een aantal adviezen gegeven op basis van de onderzoeksresultaten:
-
Houd rekening met weerstand tijdens het bouwproces en besteed voldoende aandacht aan de zorgen van bewoners;
-
Er zijn een aantal factoren die de beleving van omwonenden voorspellen, houd hier rekening mee;
-
Zet in op verschillende participatievormen om aan te sluiten bij de behoefte van bewoners en neem een actieve en flexibele houding aan tijdens de participatie;
-
Alleen financiële participatie is onvoldoende om te komen tot een goede beleving;
-
Richt voldoende tijd en ruimte in voor het bepalen van het doel van een omgevingsfonds;
-
Bouw samen kennis op over het mogelijke windpark
Het volledige onderzoek lees je op de website van Rijksdienst voor Ondernemend Nederland.
